Je mag nooit vergeten van waar je komt. Als je dat onthoudt, dan blijf je de band bewaren met de mensen die voor jou kiezen. Voor mij is dat een principe dat heel hard werkt.
Onlangs publiceerde het Minderhedenforum een onderzoek dat uitwijst dat er nog steeds te weinig allochtonen in de politiek zijn.
Kif Kif ging op bezoek bij de leading ladies van de Vlaamse politieke partijen met een migratieachtergrond en bevroeg hen naar hun ervaringen in de Belgische politiek.
Hoe zijn zij in de politiek beland? Vinden zij dat onze parlementen wat meer kleur/vrouwelijk geweld nodig hebben? Waar liggen volgens hen de uitdagingen van de multiculturele samenleving?
Hoe kijken zij uit naar de verkiezingen van 2014? Lees het hele dossier hier op Kif Kif.
Kif Kif: Hoe bent u in de politiek verzeild geraakt?
Zohra Othman: Eind jaren 80 hield ik me erg bezig met de anti-racistische beweging. De opkomst en doorbraak van het Vlaams Blok op Zwarte Zondag (24/11/1991) schudde de politieke verhoudingen in Vlaanderen grondig door elkaar. Racisme was steeds latent aanwezig, maar na deze verkiezingsoverwinning kon racisme openlijk worden geuit.
Voor mij was deze overwinning een schok. Ik kon niet stil blijven zitten. Ik was en ben er van overtuigd dat de meerderheid van de Vlamingen niet racistisch is, integendeel. Ik ben toen in contact gekomen met Objectief 479.917, een vzw die een campagne opstartte om evenveel handtekeningen te verzamelen als het aantal stemmen dat het Vlaams Blok toen had gekregen, nl. 479.917. Uiteindelijk leverde de campagne 1 miljoen handtekeningen op, het dubbele!
De speerpunten van de campagne waren gelijke rechten en een automatische toekenning van de Belgische nationaliteit na 5 jaar verblijf in België. We hebben de petitie overhandigd aan Jean-Luc Dehaene, toenmalig minister van sociale zaken. Hij heeft ze in ontvangst genomen, maar er is helaas niet veel mee gebeurd. Er was ondanks 1 miljoen handtekeningen “geen maatschappelijk draagvlak” voor gelijke rechten. Na de campagne ben ik politiek actief geworden bij de PVDA. Ik heb me voor de eerste keer kandidaat gesteld bij de verkiezingen van 1999.
Kif Kif: U bent schepen in het district Borgerhout. Welke bevoegdheden hebt u als schepen?
Zohra Othman: Mijn hoofdbevoegdheid is 'Jeugd'. Ik ben daar heel blij om, want 1/3 van de Borgerhoutse bevolking is jonger dan 25 jaar. Daarnaast ben ik bevoegd voor 'Diversiteit'. Ik vond de combinatie van deze bevoegdheden belangrijk. Borgerhout is niet alleen een jong district, maar ook een district van jongeren met de meest diverse achtergrond. Verder ben ik ook verantwoordelijk voor 'Samenlevingsopbouw'. Het is belangrijk om projecten uit te voeren die mensen dichter bij elkaar brengen, waardoor je het sociale weefsel in de buurt versterkt. Tenslotte ben ik ook bevoegd voor 'Markten en Foren', 'Lokale economie' en 'Tewerkstelling'.
Kif Kif: Wat heb je al verwezenlijkt in Borgerhout?
Zohra Othman: Ik ben gestart met een kennismaking met de jongeren. Borgerhout heeft een heel sterke jeugdwerking en heeft veel jeugdverenigingen. Ik heb contact opgenomen met al die verenigingen en ik ben mezelf ook officieel gaan voorstellen aan de jeugdraad. De jongeren waren aangenaam verrast, want de voormalige schepen van Jeugd hadden ze nooit ontmoet. We zijn een participatietraject opgestart. Overleg en dialoog met de jongeren staat centraal. We beginnen nu met een rondvraag over de leefbaarheid van de pleinen in Borgerhout, want op sommige pleinen gebeuren soms ontoelaatbare zaken. We proberen ervoor te zorgen dat de jongeren de pleintjes optimaal kunnen gebruiken zonder dat ze andere bewoners hinderen. Het is een intensief proces waar ik graag veel tijd voor neem. Het lokale karakter van het districtsniveau is ideaal om in dialoog te gaan met de mensen waarvoor jij bevoegd bent en waarvoor je iets kan betekenen. Het is een trendbreuk met het verleden. De dialoog met de jongeren versterkt het vertrouwen in het bestuur en laat ons toe beter te besturen, op maat van de jongeren.
Kif Kif: We zien vaak dat politici van allochtone afkomst als stemmenkanon worden ingezet, maar verhoudingsgewijs niet vaak op verkiesbare plaatsen.
Zohra Othman: Veel mensen doen aan politiek voor zichzelf, uit eigen persoonlijke ambities. Ze kiezen voor een carrière in de politiek. Slechts een beperkt aantal kan een uitvoerend mandaat opnemen want de plaatsen zijn beperkt. Zo krijg je een concurrentiestrijd tussen verschillende kandidaten binnen eenzelfde partij. Helaas geef ik je gelijk, er worden veel allochtonen ingezet tijdens de verkiezingen om meer stemmen te halen. Eens de verkiezingen voorbij zijn, hoor en zie je ze nog weinig. Ze krijgen van hun partij weinig verantwoordelijkheid. Ik voel me bevoorrecht. Bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen was ik lijsttrekster voor het district Borgerhout. De partij heeft mij onmiddellijk het vertrouwen gegeven om schepen te worden in Borgerhout. Ik heb een fantastische opportuniteit gekregen, dit besef ik elke dag meer en meer.
Kif Kif: De allochtone vrouwelijke politici doen het zeer goed, naar de allochtone mannen moet je echt al gaan zoeken.
Zohra Othman: Ik vind dit een merkwaardig verschil. Volgens mij heeft dit te maken met het feit dat vrouwen in staat zijn om op de achtergrond te werken, de tijd nemen om in een functie te groeien en niet meteen met een uitvoerend mandaat willen “beloond” worden. Misschien haken mannen sneller af wanneer ze geen plaats op de voorgrond krijgen. Wanneer een partij je enkel gebruikt als stemmenkanon en je geen appreciatie krijgt voor de geleverde prestaties, wordt dit nog versterkt.
Kif Kif: Door de quota zien we dat de parlementen vervrouwelijken. Op tien jaar tijd zien we een verdubbeling van het aantal vrouwen: in het federale parlement 32% en in het Vlaamse parlement 36%. Hoe staat u daar tegenover, is dit nog steeds te weinig?
Zohra Othman: Het kan nog altijd iets meer. Ook vrouwen worden soms louter als stemmenkanon ingezet. Vrouwen behalen hoge scores bij de verkiezingen. Bij de verdeling van de ministersposten, blijft het aantal mannelijke ministers hoger dan het aantal vrouwelijke. Ik ben er van overtuigd dat we zonder quota nooit tot een dergelijke evolutie waren gekomen.
Kif Kif: We zien dus dat de quota voor meer vrouwen hebben gezorgd in onze machtscentra. Is dat ook een oplossing om meer allochtonen in de politiek te krijgen?
Zohra Othman: Absoluut! Indien we niets doen, zal er geen verbetering komen. Verkiezingslijsten moeten een weerspiegeling zijn van de maatschappij zoals die vandaag is. Vanzelf gaat het niet en dan kunnen quota een middel zijn om te komen tot een meer evenwichtige vertegenwoordiging.
Kif Kif: Bent u tevreden over de diversiteit binnen uw eigen partij?
Zohra Othman: Met de vorige verkiezingen is er een korte vergelijking geweest van de verschillende lijsten. Ik herinner me dat onze partij het meest divers was. We besteden bij de samenstelling van de lijsten hier veel aandacht aan.
Kif Kif: Er is weinig draagvlak om discriminatie op de arbeidsvloer, op de huisvestingsmarkt en in het onderwijs aan te pakken. Hoe komt dit volgens u?
Zohra Othman: PVDA heeft een enquête gedaan rond discriminatie en gelijke rechten. Het is opvallend hoeveel mensen het belangrijk vinden dat iedereen op een gelijke manier wordt behandeld. Uit de resultaten blijkt dat de bevolking vindt dat de overheid (meer) maatregelen moet nemen om discriminatie te bestrijden. De resultaten zijn het omgekeerde van wat we onze politici horen zeggen. Volgens hen is er geen draagvlak om maatregelen te nemen rond discriminatie en racisme. Er is wel een draagvlak, maar de partijen die nu aan de macht zijn willen dat gewoon niet. Er is politieke onwil om er daadkrachtig tegen op te treden.
Kif Kif: Wat zijn voor PVDA de belangrijkste thema’s naar volgend jaar toe, laten we het houden op de federale verkiezingen?
Zohra Othman: We hebben ons verkiezingsprogramma laten bepalen door een enquête die we hebben gehouden onder 41.420 inwoners. Met deze enquête wilden we te weten komen wat de gewone mensen – op straat, op school, op de werkvloer – belangrijk vinden. Op basis van deze resultaten hebben wij de thema’s van onze kiescampagne vastgelegd.
Wij willen tijdens de kiescampagne de stem van de gewone mensen vertegenwoordigen. Uiteraard voeren we ook campagne rond de sterke punten van de partij, waar we rond gekend zijn en expertise rond hebben. We willen ook niet blind zijn voor de actualiteit. Thema’s zoals 'Justitie' en 'milieu' daar kunnen we als partij niet over zwijgen.
Bij het thema milieu kwam de eis van omschakeling van kernenergie naar groene energie het eerst naar boven. Als partij vinden wij dat de energiesector veel te belangrijk is om in handen te laten van Electrabel en co. Deze bedrijven zijn enkel uit op het maken van winst en uitkeren van dividenden aan hun aandeelhouders. Duurzame energie daar liggen ze niet wakker van.
Bij Justitie zien we de kwalijke evolutie dat grote fiscale fraudezaken kunnen worden afgekocht met een minnelijke schikking in ruil voor een blanco strafregister, terwijl het uitspuwen van een kersenpit je een GAS-boete tot 350 euro kan opleveren.
Het thema dat er echt uitsprong – over alle landsdelen heen – was armoede. Vele mensen zijn door de crisis hun goed betaalde en stabiele job kwijt. In het beste geval vinden zij opnieuw werk, met veel minder zekerheid en slechtere verloning. Het verliezen van werk is erg ingrijpend voor gezinnen die hierdoor in een kwetsbare sociale situatie terechtkomen. Het is niet verwonderlijk dat de deelnemers aan onze enquête aangeven dat ze willen dat er wordt ingezet op tewerkstelling en een toekomst voor jongeren. We pleiten voor stabiele jobs voor jongeren. We zien al jaren een kwalijke evolutie naar flexibele jobs en interim-werk. Jobs waarmee je geen toekomst kan opbouwen.
Belastingen kwamen ook uit de enquête naar voren als belangrijk thema. Liefst 46% duidde als antwoord op de vraag “Wie moet de rekening van de crisis betalen?” de multinationals en de banken, aan. Dit is zeer begrijpelijk als je beseft dat de poestvrouw van Exxon Mobil meer belastingen betaalt dat de multinational zelf! Wij willen de rijkdom activeren door alle achterpoortjes voor de multinationals, zoals de notionele interestaftrek, af te schaffen.
Kif Kif: Heeft u nog enkele tips voor toekomstige politici met een migratieachtergrond?
Zohra Othman: Je mag nooit vergeten van waar je komt. Als je dat onthoudt, dan blijf je de band bewaren met de mensen die voor jou kiezen. Voor mij is dat een principe dat heel hard werkt.
Kif Kif: Er is veel te doen rond de zoveelste 'moeder aller verkiezingen', denkt u dat we op een breekpunt staan in de geschiedenis van ons land?
Zohra Othman: Elke verkiezing overtreft de vorige verkiezing. De media is altijd op zoek naar manieren om het sensationeel en medialudiek te maken. Voor elke verkiezing wordt er wel iets anders verzonnen. Nu is het de moeder aller verkiezingen omdat we mogen kiezen voor drie verschillende niveaus, Vlaams, Federaal en Europees. Persoonlijk vind ik dit een goede zaak. We krijgen een periode – laat ons hopen – van relatieve rust. Voor mij moeten verkiezingen over inhoud gaan en niet over de verpakking.
>>> Lees in dezelfde reeks ook interviews met Khadija Zamouri (Open Vld), Meyrem Almaci (Groen), Zuhal Demir (N-VA), Nahima Lanjri (CD&V) en Yasmine Kherbache (S.pa) en Meyrame Kitir (S.pa) in het Kif Kif Dossier 'Leading ladies van de Vlaamse politieke partijen met een migratieachtergrond'
