Een organisatie dient inspanningen te leveren om de maatschappelijke en culturele diversiteit te verhogen op vlak van bestuur en personeel, aanbod en publiek.
Onlangs publiceerde het Minderhedenforum een onderzoek dat uitwijst
dat er nog steeds te weinig allochtonen in de politiek zijn.
Kif Kif ging op bezoek bij de leading ladies van de Vlaamse politieke partijen
met een migratieachtergrond en bevroeg hen naar hun ervaringen in de Belgische politiek.
Hoe zijn zij in de politiek beland?
Vinden zij dat onze parlementen wat meer kleur/vrouwelijk geweld nodig hebben?
Waar liggen volgens hen de uitdagingen van de multiculturele samenleving?
Hoe kijken zij uit naar de verkiezingen van 2014? Lees het hele dossier hier op Kif Kif
Kif Kif: Hoe bent u in de politiek verzeild geraakt?
Yamila Idrissi: Ik ben al heel lang actief in het verenigingsleven. De eerste zwarte zondag, toen het Vlaams blok heel veel stemmen haalde in Vlaanderen, bracht heel wat teweeg. Er stonden spontaan een aantal mensen op uit de Marokkaanse gemeenschap van Mechelen, Antwerpen, Sint Niklaas, en andere steden met de drang zich samen te engageren (onder andere Abdel Elmouden en Naima Annouri). Wij kwamen samen en het klikte meteen. Na een paar weken stichtten we de Vereniging voor Integratie en Participatie (VIP). Dit was mijn eerste politieke ervaring, ‘politiek’ omdat het een eerste reactie was vanuit de samenleving op een politiek feit.
Na mijn studie rechten aan de VUB, deed ik mijn stage als advocaat en was vooral in Brussel met mensenrechten bezig. Ik kon me altijd erg druk maken in bepaalde eenzijdige wetten die in het parlement gestemd werden. Je kan daar alleen iets aan veranderen als je zelf bij de bron, het parlement, zit. Dus besloot ik in de politiek te stappen.
Kif Kif: U bent Vlaams volksvertegenwoordiger voor het kiesgebied Brussel hoofdstedelijk gewest, waarom Brussel?
Ik woon in Brussel en vind het een heel boeiende stad. Brussel is een wereldstad, een grote stad, een laboratorium waarin zaken het licht zien die in Vlaanderen nog niet zijn doorgesijpeld. Maar Brussel kent uiteraard ook zijn problemen, problemen die eigen zijn aan veel wereldsteden.
Kif Kif: U zetelt in het Vlaams parlement onder ander in de Commissie Cultuur, wat is het belang van cultuur in een samenleving?
Ik vind dat het heel zwaar onderschat wordt wat cultuur, in de brede betekenis van het woord, kan betekenen voor een samenleving. Het is interessant om samen iets te beleven, meer dan enkel te debatteren over integratie en dan te kijken wat het doet met ons. Theater en musea spelen de heel belangrijke rol van ‘verbinden’ en ‘ontmoeten’.
Ik kom uit een volkswijk in Mechelen en heb mijn secundair onderwijs afgelegd in een ‘witte’ school, waar ik in een totaal ‘nieuwe wereld’ terecht kwam. Ik was ook de enige leerling met een migratieachtergrond in de klas. Boeken en theater hebben ervoor gezorgd dat ik nieuwe werelden makkelijker kon ontdekken.
Als je je vrij kan bewegen in 2 werelden, kan je een bruggenbouwer zijn. Je kan bepaalde zaken in een andere context plaatsen, wat niet iedereen kan.
Kif Kif: Heerst er diversiteit in de culturele aangelegenheden in Brussel?
Nog veel te weinig. In het nieuwe kunstendecreet dat onlangs gestemd werd in het Vlaams parlement, hebben we bij het uitdelen van de subsidies een beoordelingscriterium toegevoegd, waarbij culturele instanties en projecten op zakelijk vlak worden beoordeeld naargelang hun niveau van diversiteit. Dat kan bijvoorbeeld gaan over de samenstelling van de de Raad van Bestuur. Een organisatie dient inspanningen te leveren om de maatschappelijke en culturele diversiteit te verhogen op vlak van bestuur en personeel, aanbod en publiek. Dat is een uitdagingen van iedereen voor de volgende jaren.
Kif Kif: Waarom de Sp.a?
Ik ben een ‘migrantenkind’ van de eerste generatie, een arbeiderskind. Ik kon ideologisch nergens anders uitkomen dan bij de Sp.a. Dat zit voor mij heel diep geworteld. Ik zou niet weten bij welke andere partij ik mij zou kunnen aansluiten. De waarden die ik wil uitdragen horen bij de Sp.a.
Met Patrick Janssens als voorzitter waaide er een nieuwe wind. Dankzij hem heb ik in die tijd de stap gemaakt naar de partij. Ik heb ook wel een heel goeie leerschool gehad bij Frank Vandenbroucke, op wiens kabinet ik gewerkt heb. Mijn politieke leermeester is Frank Vandenbroucke.
Kif Kif: Heb je soms het gevoel dat je nooit goed kan doen voor iedereen omdat je tussen 2 gemeenschappen zit?
Je wordt gedragen door 2 gemeenschappen, maar ook soms gewantrouwd langs beide kanten en dat kan veel energie kosten. Mensen bekijken me wel eens alsof ik niets zinnig kan zeggen over de opera, bijvoorbeeld.
Ik heb een strategie uitgebouwd die eruit bestaat me te permitteren overal met diversiteit bezig te zijn maar niet enkel en alleen daarmee. Ik wil ook een stempel drukken op andere thema’s en niet in een hoekje worden geduwd.
Kif Kif: Je wilt niet enkel vastgepind worden op het thema diversiteit
Nee, inderdaad. Ik profileer me evengoed duidelijk op samenleven. Als initiatiefneemster van het Museum Aan het Kanaal pleit ik er bijvoorbeeld heel hard voor dat zo’n museum, naast een belangrijk artistiek en architecturaal project, ook een stadsproject wordt voor de kanaalzone.
Kif Kif: Leven we vandaag in een gepolariseerde samenleving?
Ik heb het gevoel dat het vroeger meer het geval was. We waren toen ook strijdvaardiger, zo’n 10 jaar geleden. Maar dat is natuurlijk subjectief.
Ik heb lang het gevoel gehad dat heel veel jongeren de politiek de rug hadden toegekeerd.
Allochtone - als ik het woord mag gebruiken - jongeren zijn gewoon heel boos en schrijven de politiek af. Er heerst een vorm van defaitisme. Waar ik perfect kan inkomen wanneer je alles volgens de regeltjes hebt gedaan en toch in een hoekje wordt geduwd. Je hebt gestudeerd, je vindt geen job, je zoekt een woning, je vindt er geen. En dit enkel door je naam.
De derde generatie is er slechter aan toe dan de tweede. Althans, naar mijn gevoel. De tweede generatie had nog hoop; ‘we gaat het maken, we gaan meewerken’. De derde generatie is vooral teleurgesteld.
Hoe komt het dat een grote meerderheid de gekleurde samenleving ziet als iets vreemd, terwijl dat nu toch al een lange tijd de realiteit is? Zet de televisie aan, daar werd tot voor kort een overwegend witte samenleving getoond. Ook de overheid is nog overwegend ‘wit’.
Kif Kif: Er zijn heel weinig verkozen allochtone politici die een mandaat opnemen, bijvoorbeeld binnen het parlement slechts 4%, terwijl de representatie in de samenleving andere cijfers aangeeft.
Waarom zijn minderheden zo ondervertegenwoordigd binnen machtsposities?
Als je op persoonlijk vlak zekerheid hebt (en niet moeizaam op zoek bent naar een goeie woning of job) dan sta je ook sterk in de politiek en kan je überhaupt politiek engagement opbrengen. Men moet eerst de kans krijgen om een plaats in de samenleving te verwerven.
Er moeten absoluut meer politici van andere origine komen, liefst mannen, want daar is een groot tekort aan.
Kif Kif: En dan is er nog de valkuil van de allochtoon die als stemkanon wordt opgetrommeld?
Je kan zoiets als politieke partij een paar keer doen en dan houdt het op. Bovendien moet je veel vaardigheden hebben om in de politiek overeind te blijven staan. Je moet visie hebben, vlot praten, strategisch zijn, coalities kunnen vormen, lobbyen. Je moet van heel veel markten thuis zijn en je krijgt heel weinig ruimte om het te leren. Zwemmen of verzuipen.
Kif Kif: Ben je tevreden met de diversiteit binnen de eigen partij?
Ik ben redelijk tevreden. Iemand als Meryame Kitir levert mooi werk voor de federale overheid. Een arbeidster met een kleurtje die haar achtergrond niet verloochent en politiek werk levert rond verzet. Dat is heel belangrijk. Ik vind wel dat we op dit ogenblik nog wat mannen missen.
Kif Kif: Er is ook een absolute ondervertegenwoordiging in de politiek van arbeiders.
Ik ben hoogopgeleid, maar mijn ouders zijn arbeiders en analfabeet. Vanwaar ik kom zal ik zal niet vergeten, ik neem dat mee. Het klopt wat je zegt. Er zijn te weinig arbeiders. Maar onderschat het levensparcours van mensen niet. Ik weet wat armoede en discriminatie is. Wat het is om uitgelachen te worden in een ‘witte’ klas. En op die manier heb ik het gevoel dat ik die groep ook meeneem in mijn discours, anders zou ik mezelf verloochenen. Dan zou ik vervreemden van mezelf.
Kif Kif: Het is opvallend - en niet alleen in België - dat politici met een migratieachtergrond meestal vrouwen zijn.
Allochtone mannen krijgen minder kansen in het politieke spectrum. Ik hoop en denk wel dat dit gaat veranderen. Het is psychologie en heeft veel te maken met de manier waarop een bepaalde groep – door toedoen van de media onder andere – gepercipieerd wordt. En vrouwen komen minder bedreigend over, wat wel jammer is.
Kif Kif: De vertegenwoordiging van vrouwen in het Vlaamse en federale parlement is 30 %. Vind je dit representatief?
Helemaal niet
Kif Kif: Is een fifty-fifty representatie een ideaal streven of is 30 % al oké, omdat we toch al een lange weg hebben afgelegd?
Een zo waarachtig mogelijke afspiegeling van de samenleving moet worden nagestreefd, ik plak er liever geen cijfer op.
En dat moet afgedwongen worden. Het gaat om macht. Mensen staan hun macht niet af tenzij je hen wegduwt. Dat is een heel natuurlijk fenomeen. Macht is heel moeilijk te doorbreken.
Kif Kif: In Vlaanderen wordt het identiteitsdebat gevoerd en wil men mensen vastpinnen op hun identiteit. In Brussel is men daar niet zoveel mee bezig?
Iedereen komt van elders, maar wat we gemeenschappelijk hebben is onze toekomst.
Dat is het Brusselgevoel. Met hoofddoek, zonder hoofddoek, intellectueel, geen intellectueel,…
Vincent Kompany is ook een Brusselaar. Je krijgt een identiteit zonder complexen.
Als je voor Brussel kiest, kies je ook voor die superdiversiteit, anders ga je er niet wonen.
Kif Kif: De stad Antwerpen heeft om en bij hetzelfde aantal minderheden, maar toch heerst er een totaal andere mentaliteit, hoe komt dit?
Omdat zelfs de Vlamingen meestal van elders komen in Brussel. Die kunnen ook niet – als meerderheid- zeggen dat zij de echte Brusselaars zijn. Dus dat geldt niet als machtsargument.
Kif Kif: Er is weinig draagvlak om discriminatie aan te pakken op de arbeidsmarkt, in het onderwijs,… Hoe kom dit? Is dit perceptie of wordt er aan gewerkt?
Er wordt aan gewerkt, maar veel te weinig. Je hebt er pas iets aan als er daadwerkelijk iets gebeurt en soms gaat het te traag. Er is geen onwil bij de progressieve partijen, maar de parlementaire democratie gaat gewoon veel te traag.
Kif Kif: Wat zijn voor jouw partij de belangrijkste thema’s voor de volgende verkiezingen?
Jobs voor iedereen. De banken moeten streng worden aangepakt, aangezien ze de crisis mee hebben veroorzaakt. Een faire fiscaliteit en een herverdeling. En jeugdwerkloosheid moet worden aangepakt.
Kif Kif: Tot slot, de verkiezingen van 25 mei 2014 worden nu al de ‘moeder aller verkiezingen’ genoemd. Wat verwacht u?
Er staat heel veel op het spel. We kunnen in een totaal ander Vlaanderen en Brussel ontwaken op 26 mei.
>>> >>> Lees in dezelfde reeks ook het interview met Khadija Zamouri (Open Vld), het interview met Meyrem Almaci (Groen), Zuhal Demir (N-VA), Nahima Lanjri (CD&V) en Yasmine Kherbache (S.pa)