Onlangs publiceerde het Minderhedenforum een onderzoek dat uitwijst dat er nog steeds te weinig allochtonen in de politiek zijn.
Kif Kif ging op bezoek bij de leading ladies van de Vlaamse politieke partijen met een migratieachtergrond en bevroeg hen naar hun ervaringen in de Belgische politiek.
Hoe zijn zij in de politiek beland?
Vinden zij dat onze parlementen wat meer kleur/vrouwelijk geweld nodig hebben?
Waar liggen volgens hen de uitdagingen van de multiculturele samenleving?
Hoe kijken zij uit naar de verkiezingen van 2014? Lees het hele dossier hier op Kif Kif.
Als ik Meryame Kitir hoor dan denk ik aan Ford Genk, Limburg en de vakbonden. Hoe bent u terechtgekomen in de politiek en hoe zijn die zaken erin verweven?
Niemand in mijn familie heeft een politieke achtergrond. In 1999 begon ik te werken bij Ford Genk, op dat moment zochten ze mensen. Maar ik wilde tegelijkertijd toch verder studeren, dus nam ik iets dichter bij huis. Ik volgde boekhouden zaterdag- en dinsdagavond. Ik werkte overdag en ‘s avond studeerde ik. Het was nooit mijn bedoeling om lang bij Ford Genk te blijven werken. Maar al snel zocht de vakbond mij op, omdat ik in mijn opleiding ook arbeidsrecht kreeg. Zij waren nieuwsgierig. En ik had een grote interesse, omdat ik de boeken wil koppelen aan de realiteit.
In 2000 vonden de eerste sociale verkiezingen plaats waaraan ik deelnam, voor de jongeren. Ik werd als eerste verkozen als vakbondsafgevaardigde voor veiligheid. Van 2000 tot 2003 heb ik heel veel opleidingen gekregen als vakbondsafgevaardigde. En als je in de vakbond zit volg je automatisch de politiek en de verandering daarrond. Tot daar reikte mijn interesse voor de politiek, ik dacht er toen nog niet aan om ooit actief in de politiek te stappen.
In 2003 waren er structurele veranderingen bij Ford Genk waarbij een pak ontslagen vielen. In 2004 hadden we nieuwe sociale verkiezingen en werd ik opnieuw verkozen.
Het was pas in 2006 dat ik voor de eerste keer in de (lokale) politiek stapte met de gemeenteraadsverkiezingen. Volgens Steve Stevaert behoorden wij bij zijn ‘jongeren dreamteam’ als opvolgers . Ik vond het meteen heel interessant om de politiek van dichtbij te volgen.
Steve Stevaert heeft er dus voor gezorgd dat u in de politiek verzeild bent geraakt?
Zijn fractieleider had mij aan hem voorgesteld . Als jongeren mochten we mee debatteren en we konden onze eigen accenten leggen. En zo heb ik voor de eerste keer meegedaan aan de lokale verkiezingen. Het parlement moet een weerspiegeling zijn van de samenleving en het was beschamend dat er geen arbeider in het parlement zat. Daarom hebben ze arbeiders van elke provincie gezocht om mee in de politiek te stappen. Het was geen gemakkelijke stap.
Via de gebeurtenissen rond Ford Genk heeft u een sterke indruk achtergelaten.
In 2007 werd ik parlementslid, door de val van de regering en de eerste crisis met Leterme geen gunstige periode. Ik werkte veel rond interimarbeid, schijnzelfstandigheid, hoofdelijke aansprakelijkheid. Kortom, alles wat te maken heeft met tewerkstelling en sociale zekerheid.
Ik ben zeer tevreden dat er in mijn 2de leglistatuur een nieuwe wet is rond uitzendarbeid, schijnzelfstandigheid wordt aangepakt en we hebben het eenheidsstatuut van arbeiders en bedienden.
U hebt ervoor gekozen u op bepaalde thema’s te specialiseren. Uw voorgangers, en dan heb ik het over allochtonen, pinnen zich vast aan diversiteit. Heeft u bewust gekozen om op andere thema’s te focussen?
Ik ben niet in de politiek gestapt omdat ik een allochtoon ben. Dat wil niet zeggen dat ik helemaal niet met diversiteit bezig ben. Ik heb het ook over gelijke kansen en discriminatie op de arbeidsmarkt. Die thema’s zijn wel belangrijk voor mij.
Ik denk dat je op een gezonde manier werkt door eerst beleidsnota’s te bespreken en dan pas jezelf aan te spreken als allochtoon. Ik doe gewoon mijn werk.
Ik word soms op de voorgrond gezet als ‘allochtone politicus’, maar daar laat ik me niet door afleiden. Dat wil niet zeggen dat ik niet bezig ben met de thema’s die voor de allochtone gemeenschap ook van belang zijn. Iedereen wil gelijk behandeld worden. Daarom spreken we ook van een gelijke kansenbeleid. Je hebt wel rolmodellen nodig om het denken van anderen te veranderen.
Het Minderhedenforum heeft een onderzoek gedaan naar de aanwezigheid van minderheden in het Belgisch parlement en eindigt op 4.8%, terwijl de representatie binnen de maatschappij 12% is.
Minderheden zijn dus ondervertegenwoordigd in het machtsbastion. Hoe komt dit volgens u?
Er zijn twee redenen. Ten eerste is de link met politiek binnen het grootste deel van de allochtone gemeenschap (Italianen, Turken, Polen, Marokkanen,…) ver te zoeken, in vergelijking met de autochtone Belg. Daar kennen sommige families verre tradities binnen de Belgische politiek.
Niemand uit mijn familie is bezig met politiek. Het is ook belangrijk, maar we hebben momenteel nog andere waarden die belangrijker zijn. Zoals gezin, studie,… Politiek is wel aanwezig, maar op een andere manier.
Ten tweede is er de tendens om Belgen met andere origine te ‘gebruiken’ in de politiek. Louter voor electoraal gewin. Volgens mij was de Socialistische partij de eerste partij die het echt met deze mensen meende. Er is veel ondersteuning nodig, als je net in de politiek stapt dan geraak je snel de weg kwijt. En je ziet vaak mensen van andere origine (nieuwkomers binnen de politiek) na de verkiezingen eruit stappen. Ze worden dus eigenlijk vaak als eendagsvlieg gebruikt. In mijn partij worden deze mensen niet enkel gebruikt voor de stemmen, ze krijgen ook echt een kans en degelijke begeleiding.
Het is opvallend dat niet alleen in België maar ook bij onze buurlanden mensen van allochtone afkomst in de politiek vooral vrouwen zijn. Hoe komt dit denkt u?
Er zijn ook wel allochtone mannen in mijn buurt, in de PS bevoorbeeld. Ik heb persoonlijk niet het gevoel dat het alleen vrouwen zijn.
Ik denk dat je kan vaststellen dat de vrouwen een opmars maken, niet alleen van allochtone afkomst. De komende jaren gaan we meer horen van de vrouwen.
Meisjes zouden het beter doen in het onderwijs, er is een betere doorstroom , heeft u daar een verklaring voor?
Mannen met andere afkomst worden meer geconfronteerd met discriminatie. Ze moeten veel meer muren doorbreken. Voor vrouwen is het ook niet altijd makkelijk om door te stromen, nog niet alles wordt als vanzelfsprekend gezien en het gezinsleven telt ook nog mee.
Als je echt gediscrimineerd wordt, dan kan je dit zelf niet sturen.
Het aantal vrouwen in het parlement komt overeen met 30%, vindt u dit representatief?
We hebben al een hele weg afgelegd, dit is niet vanzelf gekomen. De quota hebben daarvoor gezorgd. Vrouwen kunnen ook aan politiek doen en soms beter dan mannen. We hebben nog een weg te gaan, maar al een grote weg afgelegd.
Dwingende maatregelen waren een succes voor vrouwen, werkt dit contraproductief?
Voor de vrouwen heeft het geholpen. Het heeft ook te maken met de perceptie en leefwereld waar je vandaan komt. Je kan zoveel maatregelen nemen, maar als iemand kortzichtig is - als ik het zo mag zeggen - dan zal die nooit iemand aannemen. Degene met een verkeerde perceptie kan je wel overtuigen door bijvoorbeeld quota op te leggen of met anonieme sollicitaties te doen werken. Dan kan iemand zich verdedigen en laten zien wat hij of zij kan. Dat kan werken voor alle minderheidsgroepen binnen een maatschappij.
Is er volgens u ook te weinig diversiteit in afkomst van parlementsleden, schepenen en gemeenteraadsleden?
Ik denk dat er nog geen goeie weerspiegeling is, het mag veel diverser. Ik ben de enige arbeidster in het parlement. Het zou gemakkelijk zijn als er nog andere arbeiders zouden zijn zodat ik meer steun krijg. Vaak hoor ik parlementsleden praten, die totaal andere inzichten hebben. Je kan je als parlementair niet toespitsen op alle thema’s. Ik werk nog altijd elke vrijdag bij Ford Genk, je beleeft de situaties mee waar mensen dagdagelijks inzitten. Dat maakt dat ik in het parlement heel goed hebben kunnen sturen en noden kon vertegenwoordigen . Je wordt zeer snel geleefd door je werk en ik wou de band behouden met mijn werk. Iedereen zou dit moeten doen met zijn domein om zo het contact te behouden. Je kan niet alles uit boeken leren, maar ook niet enkel uit je ervaringen. Het is belangrijk om dat te combineren.
Er was een discussie over langer werken en u zei; ‘Er wordt gedaan of die mensen hun hele leven niet hebben bij gedragen aan de sociale zekerheid’. Is dat de perceptie tegenwoordig?
Rick Daems stuurt de werelden, maar plaats ze niet in de context. Als iemand 30 jaar heeft gewerkt, heeft die dan niets gedaan voor de maatschappij? Dan kan je toch niet van ‘profiteurs’ spreken? Hij wilt deze mensen vrijwilligerswerk laten doen. Maar ze worden niet geholpen met het zoeken naar een echte job. Mensen solliciteren maar krijgen zelfs geen antwoord.
Er zijn elke dag nog mensen die niet worden uitgenodigd omwille van naam, leeftijd, diploma. Het is veel te gemakkelijk om te zeggen dat de werklozen ‘profiteurs’ zijn. Ik blijf mij er tegen verzetten.
Waarom overheerst dat verhaal, namelijk het neoliberaal model?
We zijn echt naar een verrechtsing van de maatschappij aan het gaan. De individualisering overheerst de solidariteit in de maatschappij. We zijn alleen bezig met ons eigen leven. Het solidariteitsgevoel verdwijnt zienderogen en we moeten dit tegengaan. Anders komen we in Amerikaanse toestanden terecht. Ons systeem is gebaseerd op solidariteit en degenen die het goed hebben lijken vergeten te zijn hoe het komt dat ze het zo goed hebben.
Er is ook weinig draagvlak om discriminatie aan te pakken.
Ik denk niet dat er draagvlak is, er zijn regels en wetgeving in de maak. Anonieme sollicitatie wordt gepromoot. Er is geen draagvlak om discriminatie aan te pakken. We moeten daar echt beter tegen strijden. Als ik kijk naar ons land en de zaken waarover we debatteren, bijvoorbeeld de hele discussie over een sjaaltje. Ze worden onderdrukt, geen eigen keuze, het is verplicht. Terwijl je gewoon even met die vrouwen kan praten waardoor je zal merken dat het hun eigen keuze is. Als het je eigen keuze is wat is dan het probleem? Door de symbolische discussie blokkeer je veel zaken en belemmer je de gelijke kansen voor mensen. Het is verhaal dat nooit zal stoppen.
Wat is voor uw partij belangrijk naar de volgende verkiezingen toe?
We willen jobs creëren, waardige jobs. Iedereen praat over de hoge loonkost. Voor mij is het vooral belangrijk om echte jobs te creëren en geen ‘mini jobs’ zoals in Duitsland. Een job waar sociale rechten, een leven en een toekomst mee worden opgebouwd.
Op vlak van pensioenen, fiscale en sociale fraude willen we naar een systeem gaan waar iedereen eerlijk bijdraagt.
Zullen deze verkiezingen de moeder der verkiezingen zijn?
Het zal zeker een andere verkiezing zijn, omdat Europese en Vlaamse verkiezingen samen vallen. Het is de eerste keer dat dit gebeurt en we 5 jaar lang geen verkiezingen zullen hebben. Onze begroting raakt goed op weg. We zijn er nog niet, de komende legislatuur is belangrijk, in hoeverre de financiën van België onderhouden zullen worden. Hoe gaan we de toekomst opbouwen en hoe trekken we nieuwe investeerders aan in België? En een serieuze discussie zal losbarsten rond de rechten van de mensen.
Is de aandacht een beetje overroepen?
Het wordt een stuk overroepen, maar het is belangrijk dat alles samenvalt. De democratie zal gelukkig nog gelden.