Ondanks de verontwaardiging zal ik ook volgend jaar aanwezig zijn. Er zal immers nooit verbetering komen als er niet genoeg mensen op tafel kloppen en tegelijk streven naar verbetering
Op 11 november 2016, de 45e vrouwendag, was ik aanwezig op het evenement Feminisme nu voor morgen in het Zuiderpershuis te Antwerpen. Een evenement waar actuele maatschappelijke debatten door een feministische bril worden bekeken. Verschillende debatten, getuigenissen en workshops zouden die dag plaatsvinden. Ik keek vooral uit naar de lezing Feminisme, racisme en vrouwenlichamen van Professor Philomena Essed (Antioch University, VS) over hoe we de waardigheid van - alle - vrouwen dienen te respecteren. Mijn dag eindigde echter in grote verontwaardiging.
Wat mij meteen opviel aan dit evement was het gebrek aan diversiteit, zowel in het publiek als op het podium. De organisatoren hebben nochtans een poging gedaan om diversiteit in het programma te brengen. Het was naar mijn gevoel echter niet goed genoeg. Het is jammer dat er enkel een prominent wit publiek aanwezig was. Antwerpen kent immers zoveel diverse power women met een uitgesproken mening. Vrouwen van verschillende afkomsten; latino, zwart, Arabisch, Berbers, Aziatisch of andere roots. Ook zij moeten een platform krijgen op deze vrouwendag.
Ik merkte ook op dat na elke lezing of debat vragen en/of opmerkingen werden gereduceerd tot islamgerelateerde kwesties. Heeft islam wel een plaats in onze samenleving? Moeten we godsdienstlessen niet verbieden op school? Zijn de waarden en normen van moslims te vereenzelvigen met die van ons? Hoe moeten we omgaan met vrouwenbesnijdenis? (Verdere wansmakelijke opmerkingen/vragen zal ik jullie besparen.)
Ik was geshockeerd, om het heel zacht uit te drukken.
Geshockeerd omdat geen enkel debat of lezing uitsluitend over de islam sprak. En toch wurmde men zich telkens een weg naar dit onderwerp. Geshockeerd vanwege de afwijzende houding en angst van zoveel ‘feministes’ in het publiek ten opzichte van de islam. Feministes die er hun levensmissie van hebben gemaakt om te strijden voor vrouwenrechten. Diezelfde feministes die vanwege hun negatieve houding vrouwen uitsluiten die juist datzelfde doel voor ogen hebben.
Het valt absoluut niet te onkennen dat er een islamofobe sfeer heerste op dit evenement vanuit het publiek. Feminisme zou inclusief en intersectioneel moeten zijn, maar dat was het jammer genoeg niet op deze vrouwendag. Velen gaan ervan uit dat feminisme en islam tegenstrijdig zijn.
In een tijd waarin de seksistische en racistische Donald Trump tot president kan worden verkozen, waar het ‘Zwarte Pieten debat’ in een racistische context hevig woedt, stemde ook dit evenement mij droef. Ik nam enkele dagen om hierover na te denken en besloot dan alsnog om mijn gedachten erover neer te pennen. Ik geloof echter dat het veel beter kan. Een lange weg is er nog wel te gaan, een weg met nog meer vrouwendagen. De talloze reacties en verontwaardigingen, door de islamofobe sfeer, op sociale media van andere vrouwen geven mij hoop (Ida Dequeecker schreef daar ook een scherpe kritiek over). We kunnen en moeten leren samenleven. In dialoog gaan. En vooral luisteren naar elkaar.
Ondanks de verontwaardiging zal ik ook volgend jaar aanwezig zijn. Er zal immers nooit verbetering komen als er niet genoeg mensen op tafel kloppen en tegelijk streven naar verbetering.
Een speciale dank aan Samira Azabar die in haar speech toch nog een tegenwicht bood en prachtig samenvatte wat feminsme wél moet zijn (Lees speech van Azabar @ DeWereldMorgen).
