![[Kif Kif Filmblog] Que Viva Eisenstein > Peter Greenawa](https://kifkif.be/sites/default/files/styles/large/public/oldsite-data/que-viva-eisenstein_2015.jpg?itok=kb_M98hs)
Greenaway is een visueel poeet die zijn gelijke niet kent. Hij speelt met leven (Eisenstein) en dood (de Mexicaanse Dodencultuur) alsof het niets is, deelt zijn visie op religie, liefde en sexualiteit, terwijl hij tussen de regels door ook nog eens een briljant statement maakt over het hedendaagse filmwezen.
Een paar jaar geleden kwam ik eerder toevallig in aanraking met The Cook, The Thief, This Wife and Her Lover (1989), een film van Peter Greenaway. Ontegensprekelijk een van zijn meest populaire films. Voor sommigen wellicht een stevige tikje controversieel, maar daar staat dan wel tegenover dat de film van begin tot eind de aandacht weet te trekken.
In zijn vaak theatrale films is zijn liefde voor schilderkunst (Greenaway heeft een grote fascinatie voor Renaissance en Barok; zo bijvoorbeeld maakte hij " J'accuse", een docu over Rembrandt - zeker het bekijken waard) en andere kunstvormen niet ver te zoeken.
Hij is echter bij het grote publiek vooral bekend als cineast. Zijn aparte, gedurfde en door velen benijde filmstijl komt ook terug in zijn allernieuwste film Que Viva Eisenstein (2015), een ode aan het leven van Sergei Eisenstein. Een cineast die werk en leven van een medecineast als onderwerp neemt, het ligt misschien voor de hand maar Greenaway weet op zijn eigen manier een behoorlijk eigenzinnige visie neer te zetten.
Que Viva Eisenstein vertelt het verhaal van het Russische cinemagenie begin jaren ’30. Naar aanleiding van zijn revolutionaire film Pantserkruiser Potemkin (1925) wordt Eisenstein uitgenodigd door Hollywood. Echter door o.a. zijn anarchisme kon hij nauwelijks aansluiting vinden in de Verenigde Staten, zeker ook door de vaak erg conservatief ingestelde Amerikanen. Vervolgens zocht hij zich een weg richting Mexico. In 1931 begon Eisenstein met een nieuw filmproject met de welluidende titel Que Viva Mexico, gesponsord door Amerikaanse Pro-Communistische sympathisanten, geleid door de Amerikaanse schrijver Upton Sinclair. Eisenstein zou de culturele en politieke situatie van het land - begeerd door de filmindustrie en de Europese avant-garde in het Surrealistisch tijdperk – in beeld brengen, maar dit doel heeft hij om erg uiteenlopende redenen helaas nooit bereikt.
Die Mexicaanse ervaring blijkt nu een van de pivotale wendingen in zijn carrière te zijn geweest. Eisenstein maakte echter vooral naam en faam met Staking (1924), Pantserkruiser Potemkin (1925) en Oktober (1927). Zijn 'mexicaanse' periode was een scharniermoment waarvan het belang nu, onder meer door Que Viva Eisenstein eindelijk in de verf wordt gezet. In die prent behandelt de nu 73-jarige Britse regisseur een 'amour fou'. In het kort: homoseksuele man gaat relatie aan met getrouwde Mexicaanse gids, de knappe academicus Palomino Cañedo die bovendien in het bezit blijkt te zijn van een belachelijk gigantisch geslacht. Het behoorlijk excentrieke titelpersonage wordt echter nogal lomp neergezet door de wat zweverig acterende Elmer Back. Die bezit een nogal bijzondere fysieke gestalte, maar maakt vooral indruk omwille van zijn vele dialogen.
Greenaway is een visueel poeet die zijn gelijke niet kent. Hij speelt met leven (Eisenstein) en dood (de Mexicaanse Dodencultuur) alsof het niets is, deelt zijn visie op religie, liefde en sexualiteit, terwijl hij tussen de regels door ook nog eens een briljant statement maakt over het hedendaagse filmwezen. Greenaway is schilder van opleiding en dat laat zich ook merken. Grote aandacht voor de visuele impact naast een bijzonder caleidoscopische reeks aan invloeden, waardoor de kijker als het ware overstelpt wordt. In die zin vraagt het wel een zekere inzet, zelfs van de doorwinterde fan.
Hij draait zijn hand overigens niet om voor enige provocatie: zo laat hij bijvoorbeeld een Russische vlag planten in het achterwerk van een van de allergrootste iconen van de cinema. Frappant, maar het illustreert bijzonder goed de gelaagdheid van deze Que Viva Eisenstein.
Volgens Greenaway is cinema op sterven na dood. Door terug te grijpen naar een van zijn grootste inspiratiebronnen, blaast hij nieuw leven in zowel het oeuvre van Eisenstein terwijl hij erg trouw blijft aan zijn eigen stijl (barok, visueel overdadig). En passant interesseert hij de kijker in all things Mexico, maar bovenal voegt hij iets toe aan zijn eigen imposante oeuvre. Een eigenzinnig cinematografisch pareltje, zij het wat omslachtig en visueel overdadig.
Lees meer recensies op Kif Kif Filmblog
