Kif Kif onderscheidt zich hierin van gelijkaardige organisaties: het vernieuwende aspect staat centraal. We proberen het altijd net iets anders en vaak ook iets rebelser te doen.
Kif Kif: Je bent medeoprichter van Kif Kif, wat was de aanleiding naar Kif Kif?
Dany Neudt: Ik studeerde aan de Universiteit Gent. In de periode na de aanslagen op de Twin Towers in 2001 en de daaropvolgende zogenaamde 'war on terror' was er een maatschappelijke opstoot aan bereidheid en engagement op vlak van de interculturele samenleving. Een tegenbeweging als het ware die de problematiek vanuit een andere, progressieve bril bekeek. Die bereidheid was er ervoor natuurlijk ook aanwezig, maar kende in die periode toch een duidelijke opstoot. Zo richtten een aantal studenten en proffen aan de UGent een commissie op om allochtonen makkelijker te laten doorstromen naar hogescholen en universiteiten. Uit dit initiatief is in Gent de actiegroep Radiks gegroeid. Radiks betekent wortel in het Latijn; we gingen namelijk op zoek naar de wortel van de problemen.
Tegelijkertijd leerde ik Tarik Fraihi kennen, die de website Kif Kif had opgezet. Deze website was toen nog een gewone website waarop vooral opiniestukken stonden. We kwamen daarom op het idee om deze ook te gaan gebruiken ter ondersteuning van Radiks.
Kif Kif: Hoe is de beweging Kif Kif dan ontstaan?
We zijn uiteindelijk met Radiks gestopt, en besloten verder te gaan onder de naam Kif Kif. Tarik zou de woordvoerder worden van de beweging; de ‘externe’ persoon. Ik zou me meer gaan toespitsen op het ‘interne’ aspect en hield me aanvankelijk bezig met de algemene organisatie en de fondsenwerving. Kif Kif kon toen al rekenen op een grote groep geëngageerden en in de Raad van Bestuur zetelden toen ongeveer 11 mensen.
Onze eerste acties waren gerichte workshops en we gaven ook opleidingen journalistiek. Daarnaast dienden we subsidiedossiers in. De website kon groeien en werd interactiever. Geleidelijk aan werd ook het publieke debat ons actieterrein. Later kregen we ook de kans om een digitale internetradio op te richten en kwam Ico Maly mee aan boord en werd ook Kif Kif MediaWatch opgericht.
Kif Kif werd pas in 2006 erkend als socio-culturele beweging. Daarvoor werkten we in een erg experimentele en chaotische context. Onze acties waren eerder kleinschalig en onze werking was in hoofdzaak gebaseerd op vrijwilligerswerk. Na verloop van tijd werd dat zwaar. Na onze erkenning, kreeg de werking meer middelen. Het werk is daarom rustiger geworden, en met de start van de tweede beleidsperiode in 2011 is onze situatie werkelijk gestabiliseerd.
kif Kif: Hoe ben je op de naam gekomen? Heeft het een betekenis?
We namen de naam over van het initiatief van Tarik Fraihi omdat de betekenis ervan nauw aansloot bij onze missie. Kif Kif betekent gelijkheid en legt de nadruk op de interculturele sfeer, waar we mensen met elkaar in contact brengen om zo gelijkheid te creëren. Machtsverschillen worden hier teniet gedaan. Het gaat over jongeren mondiger maken en hen het vertrouwen geven om het gesprek aan te kunnen gaan. We zijn gelijk aan elkaar en we moeten op een gelijke manier met elkaar kunnen praten. Het interculturele en emancipatorische was altijd al sterk verweven met elkaar.
Kif Kif: Wie stond jou bij?
We hebben altijd geprobeerd om een brede vrijwilligerswerking te engageren. Deze werking begeleiden kost veel tijd en moeite maar loont enorm. Ook het bestuur heeft altijd uit een brede groep mensen bestaan. De medewerkers spelen uiteraard ook een sleutelfunctie binnen Kif Kif; tegelijkertijd worden deze bijgestaan door een wijd netwerk van gemotiveerde personen. Je kan pas sterk zijn als je omringd wordt door andere sterke mensen. Kif Kif heeft altijd al het geluk gehad dat we sterke figuren kunnen aantrekken die ook zelf volop de handen uit de mouwen steken.
Kif Kif: Wat wou je bereiken met Kif Kif? Wat waren de doelstellingen?
Het centrale idee achter Kif Kif was steeds om mensen aan het woord te laten en een stem te geven opdat ze op een volwaardige manier aan het publieke debat en het maatschappelijke leven zouden kunnen deelnemen. Vroeger organiseerden we ook andere activiteiten zoals de interculturele jobbeurzen, momenteel wordt de focus volledig gelegd op de media: we willen zelf een medium zijn. Hiervoor leiden we mensen op, zodat zij leren schrijven en aan het woord kunnen komen. Maar ook de rol van actor nemen we nog steeds ter harte: als het nodig is, moeten we onze verantwoordelijkheid durven nemen om wantoestanden aan te klagen. En die zijn helaas ook vandaag nog veelvuldig.
We zien onszelf tenslotte als een laboratorium. We experimenteren en zoeken naar nieuwe mogelijkheden. Succesvolle ideeën geven we door, zodat wij ons kunnen focussen op innovatie. In ons beleidsplan was het ook expliciet de bedoeling deze laboratoriumfunctie uit te bouwen. Als je voortdurend vernieuwt maar toch alles intern houdt, wordt dat te veel. Het is daarom belangrijk die doorgeeffunctie serieus te nemen. Eens doorgegeven, is het aan de nieuwe mensen om er zelf vorm aan te geven. Durven loslaten is hier belangrijk.
Kif Kif: Bij de doelstelling 'woord doorgeven' behoort ook het beleid beïnvloeden. Was dit in het begin ook een belangrijke taak?
Kif Kif was vanaf het begin erg kritisch naar het beleid toe: hoe kan het anders en beter? Een goed voorbeeld hiervan is het geval Deutsche Bank. Deutsche Bank had een interimkantoor onder de arm genomen om er voor te zorgen dat er geen allochtone werknemers meer werden aangenomen. Via interne medewerkers kwamen wij dit op het spoor en hebben we daar zwaar actie tegen gevoerd. Met als gevolg dat er een breed maatschappelijk debat onstond, en dat er als antwoord op deze discriminerende praktijken beleidsmaatregelen zijn ontwikkeld. Kunnen we hierop zeggen of het beleid slaagde in haar opzet? Het is uiteindelijk moeilijk om dat te evalueren, maar we hebben wel al stappen vooruit gezet. Organisaties zoals Kif Kif en andere blijven wel echt noodzakelijk om deze pijnpunten aan te kaarten.
Kif Kif: Had je meer (structurele) verandering verwacht doorheen de jaren?
Dit soort verandering is traag en het is belangrijk steeds alert te blijven voor mogelijke terugval. Organisaties als Kif Kif bekleden hierin een belangrijke signaalfunctie. Het is daarom belangrijk dat wij als organisatie ook juridische maatregelen durven nemen. Om structurele verandering te verkrijgen is de juridisch weg een belangrijk en interessant medium.
Kif Kif: Er is bewust voor gekozen dat Kif Kif onafhankelijk is.
Onze werking wordt gefinancierd door subsidies. Door deze overheidsafhankelijkheid moet je af en toe een evenwicht zoeken tussen onafhankelijkheid en beïnvloeding door de overheid. Ik ben er wel van overtuigd dat we doorheen de jaren er goed in geslaagd zijn om onze eigen koers te varen en toch voldoende middelen krijgen om alles te kunnen financieren.
Kif Kif: Maak je nu nog deel uit van Kif Kif?
Ik behoor ondertussen al tot de ‘anciens’ als je het zo kan zeggen. Ik zetel nog in De Raad van Bestuur, maar op professioneel gebied ben ik niet meer actief voor Kif Kif. In 2009 gaf ik de fakkel door aan Ico Maly - die schitterend werk verricht - en ging ik voor De Punt werken. Voor mij was het belangrijk los te laten: in het middenveld en zeker in het allochtoon middenveld blijven mensen soms te lang aan hun positie vastzitten. Dit loslaten komt de noodzakelijke vernieuwing binnen de sector ten goede. Ook op je persoonlijk leven weegt zo’n functie zwaar door: als antwoord op onze acties kregen we vaak veel heftige reacties. Ik was ondertussen bovendien vader van drie kinderen en wou wat dichter bij huis werken. Kif Kif bleef me echter erg nauw aan het hart liggen. Als voorzitter van de raad van bestuur richt ik me nu meer op de interne koers van de organisatie. Het externe aspect gaf ik graag door aan mijn opvolgers.
Kif Kif: Je bent nog deel van De Raad van Bestuur, kom je nog zelf met ideeën af?
Ik heb altijd veel ideeën en hou van dit innovatieve deel van het werk. Ik besef dat dit een comfortabele rol is: ik lanceer het idee maar ik moet het zelf niet uitvoeren (lacht). Kif Kif onderscheidt zich hierin van gelijkaardige organisaties: het vernieuwende aspect staat centraal. We proberen het altijd net iets anders en vaak ook iets rebelser te doen.
Kif Kif: Vind je dat Kif Kif nu ‘te braaf’ is geworden op vlak van actie voeren in vergelijking met de beginjaren van Kif Kif?
Neen, er bestaat een tijd voor alles, en ik geloof dat Kif Kif in de toekomst wel weer de actievoerende toer op zal gaan. Vandaag leggen we de focus op de journalistieke werking en op het uitbreiden van onze vrijwilligerswerking. Deze veelzijdigheid is positief. Momenteel wordt er wel voorbereidend werk geleverd rond een aantal dossiers, waarrond nog wel stof zal opwaaien in de toekomst. Onze ervaring toont ook echter dat actievoeren vaak gepaard gaat met heftige en stresserende situaties: een belangrijk en niet te onderschatten gevolg van dit soort acties.
Kif Kif: En hoe zie je Kif Kif evolueren in de komende 5 jaar?
Zoals ik eerder zei is Kif Kif een erg veelzijdige organisatie, met een functie als actor (racisme aanklagen, jongeren opleiden,…) en als medium (informatieverspreiding). De laatste jaren hebben we vooral ingezet op het verbeteren van de website. Dit doen we door jongeren op te leiden zodat ze zelf artikels schrijven en ook mondiger worden in het publieke debat. Deze actie moet volgens mij nog versterkt worden in de toekomst. We moeten tegelijkertijd ook onze grens hierbij leren kennen: jongeren moeten zelf zin hebben om deze rol op te nemen, en dit hangt dan weer veel af van de tijdscontext.
Het is wel zo dat we vroeger sterker inzetten op onze rol binnen het publieke debat. We moeten meer vernieuwende acties opzetten, en nieuwe middelen zoals de sociale media ten volle benutten.
Jammer is ook de gebrekkige samenwerking op het terrein tussen antiracistische organisaties. Dit zorgt voor een verzwakking van de hele beweging. Vroeger was dit anders: er was meer overleg en samenwerking. Zeker als we de stem binnen de beweging willen versterken naar de politiek en media toe, moet samenwerking en gezamenlijk projectbeheer hoog op onze agenda staan.
Tenslotte hoop ik oprecht dat de jongere generatie binnenkort het voorzitterschap zal opeisen. Ik vind die verantwoordelijke rol ook wel leuk en uitdagend, maar zal met evenveel plezier plaats ruimen. Ik ben blij dat ik er een rol in heb kunnen spelen en ben best wel trots op wat we met z'n allen hebben verwezenlijkt. Al zal Kif Kif me ook nadien altijd mogen contacteren als ik iets kan betekenen. Wat er ook gebeurt, de organisatie zal altijd een bijzondere plaats in mijn hart blijven innemen.
>>> Kif Kif licht zichzelf door, lees meer interviews in het Dossier Kif Kif doorgelicht
