Het was 2013, en voor de eerste keer ooit kreeg ik een platform, voor de eerste keer kon ik eindelijk zonder drempels vertellen wat mijn naam echt betekent, voor de eerste keer ooit kreeg ik het het gevoel dat er echt werd geluisterd en ik steun kreeg waar nodig. En daar ben ik Kif Kif dankbaar voor.
Dankzij Kif Kif leerde ik wat activisme is, hoe je op straat én online actie kan voeren, hoe je als antiracismebeweging de krachten bundelt en de waakhond van het beleid bent
Maar even terug in de tijd. Kif Kif bestaat ondertussen 20 jaar. Ik was er natuurlijk nog niet van het begin bij. Ik leerde Kif Kif kennen toen ik sociaal-cultureel werk studeerde en op zoek was naar een stageplek. Een zoektocht die uiteindelijk heel snel bij Kif Kif uitmondde aangezien ik geïnteresseerd was in thema’s zoals racisme en politiek. Maar de website en ‘het schrijven’ deden me wat twijfelen, want ik vond dat schrijven niets voor mij was. Althans, dat werd mij door anderen zo gezegd. En daar wilde ik iets aan veranderen, want Kif Kif leek op dat moment een van de weinige platformen waar jongeren met een migratieachtergrond hun stem konden laten horen. Dus zo gezegd, zo gedaan.
Ik begon aan mijn stage en leerde dankzij Kif Kif het antiracistisch middenveld kennen in Vlaanderen en Brussel. Onder andere toen ook Hand in Hand, waar ik nu co-voorzitter van ben, samen met Lieven Miguel Kandolo.
Dankzij Kif Kif leerde ik wat activisme is, hoe je op straat én online actie kan voeren, hoe je als antiracismebeweging de krachten bundelt en de waakhond van het beleid bent.
In 2014 nam ik in teken van de verkiezingen deel aan het Europees project API 3.0 (voluit ‘Allochtonen, Politiek, en Internet’). Die 3.0 verwijst naar de derde generatie en het – toen nog – nieuwe internettijdperk: sociale media. Met een groepje geëngageerde jongeren met migratieachtergrond uit België en Nederland kwamen we samen, dachten we na en werkten we uit hoe wij de politiek en online activisme zien. We interviewden politici (sommige tegen hun zin omdat Kif Kif ‘niet hun kiezerspubliek’ was) en lanceerden een massamailactie en ijverden voor praktijktesten. Die actie zorgde ervoor dat we rond de tafel kwamen te zitten met toenmalig minister van Werk Monica De Coninck (sp.a). Het was mijn eerste stap in het laten horen van mijn stem en in het mobiliseren van mensen in de strijd tegen discriminatie. Voor het eerst zag ik ook de impact die ik daarmee kon hebben.
En na die eerste stap volgden er al snel vele anderen. Zo ontstond in 2015 het Platform Praktijktesten Nu, een platform van middenveldorganisaties dat praktijktesten wil inzetten in de strijd tegen discriminatie op de arbeids- en woningmarkt. De jaren dat ik deel mocht uitmaken van dit platform deden me realiseren hoe belangrijk het is dat middenveldorganisaties (niet alleen antiracistische organisaties) zich verenigen en de politieke druk opvoeren. Praktijktesten waren tot dat moment ondenkbaar. Vele politieke debatten later zijn praktijktesten nu een feit op de verschillende beleidsniveaus. Niet overal hoe het platform het wil (ze worden bijvoorbeeld nog steeds enkel academisch ingezet en niet juridisch), maar het is dankzij het platform dat het onderwerp op de politieke agenda is gekomen en er beleidsimpact is gecreëerd.
Deze strijd is niet alleen aan de antiracistische organisaties. Zij zullen altijd de motor blijven, maar de verandering zal pas plaatsvinden wanneer de gehele samenleving, politici en bedrijven een rol spelen
En zo zie ik de rol van Kif Kif ook in de verdere toekomst. Dankzij onder meer het platform Praktijktesten Nu kreeg ik toen als jonkie de kans om het antiracistische én het bredere middenveld van dichtbij te leren kennen en te leren van mensen die al jaren bezig zijn rond racisme, activisme en beleidswerk. Noem het een intergenerationale visie, maar ook een intersectionele visie. Het lijken misschien vage begrippen, maar het is hoe de strijd tegen racisme en discriminatie vandaag en morgen moet voortgezet worden. Deze strijd is niet alleen weggelegd voor antiracistische organisaties. Zij zullen altijd de motor blijven, maar de verandering zal plaatsvinden wanneer de gehele samenleving, politici en bedrijven een rol spelen.
Die motor, die zet Kif Kif ook zelf in gang via de eigen werking bij de toekomstige generatie jonge activisten. Zo ook toen bij mij. Kif Kif slaagt erin om jongeren (én minder jonge beginnende activisten) een stem te geven door hun een platform te bieden en workshops en uitwisselingen te organiseren waarin zij zichzelf kunnen ontwikkelen als kritische burger en inzicht kunnen krijgen in de structuren in onze maatschappij die racisme in stand houden.
Een eye-opener voor mij kwam toen ik een paar jaar geleden deelnam aan de Summer School Gender en Superdiversiteit van Kif Kif. Ik volgde een workshop rond discoursanalyse in de media. Vanaf dat moment begon ik heel anders te kijken naar media, en het nieuws heel anders te lezen. Het leidde tot verschillende artikels die ik schreef voor Kif Kif onder de titel #Mediawatch. Die kritische blik bracht me uiteindelijk zelf bij de reguliere media, omdat ik wilde zien hoe het er echt aan toe ging, en tegelijkertijd in de bestaande mediastructuren enkele steentjes wou verleggen.
Kif Kif was de voorbije twee decennia een kweekvijver voor kritische, getalenteerde, ambitieuze jongeren. En dat moeten jullie zeker blijven. De ondersteuning in het zoeken naar je eigen stem via tekst, podcast, video of illustraties, het vertrouwen dat je krijgt van een organisatie om te leren, verder bij te leren en je stem te gebruiken waar nodig, daarin zit de kracht van Kif Kif. Die mogen jullie zeker niet verliezen.
Ook ik kreeg dat vertrouwen. Na het afronden van mijn stage in 2013 zat ik met een idee in mijn hoofd om ‘iets te doen’ rond racisme bij de Antwerpse politie. In mijn omgeving hoorde ik heel wat getuigenissen van jongeren die racistisch en ongelijk behandeld werden door de politie. Kif Kif leek mij toen de enige plek waar ik bij kon aankloppen om samen hierover te brainstormen en na te denken wat ik hierover precies rond wil uitwerken. Zo kwam het dossier ‘Diversiteitsbarometer Politie’ tot stand. Ik ging in gesprek met jongeren en hun moeders. Ik liet hen hun verhaal doen. Ik koos ervoor om ook een gesprek te hebben met de moeders omdat zij op de eerste rij ervaren wat de impact is van dagelijks racisme op hun kinderen. Daarnaast liet ik agenten van de Lokale Politie Antwerpen aan het woord. Het dossier waar ik nog altijd trots op terugkijk. Ik liet jongeren in alle vrijheid aan het woord. Ook de stem van de moeders kwam tot dan toe nog niet vaak aan bod inzake deze thematiek. En de gesprekken met de politieagenten vond ik belangrijk aangezien we zo te weten kwamen hoe zij kijken naar deze problematiek. Zoveel jaren later is racisme en discriminatie bij de politie een veelbesproken onderwerp.
Kif Kif heeft het sindsdien ook niet meer losgelaten. De focus lag toen voornamelijk op etnisch profileren. Het Platform Stop Etnisch Profileren, waar Kif Kif intensief mee samenwerkt, is een mooi voorbeeld van hoe middenveldorganisaties die verschillende doelgroepen bereiken de krachten bundelen om discriminatie door de politie aan te pakken.
Zomaar je stem laten horen is niet zo vanzelfsprekend meer. De aanvallen en online haat op jonge mensen met een migratieachtergrond met een mening is een dagelijks feit
En tot op de dag van vandaag neem ik de kennis die ik dankzij het dossier heb opgebouwd nog altijd mee, zowel in mijn activisme als professionele leven. Helaas spreken we ondertussen niet alleen meer over etnisch profileren, maar is ook de schaal van het probleem van politiegeweld steeds zichtbaarder geworden. En daarin slaagt Kif Kif om zowel op informatief, actie- en beleidsniveau zaken in beweging te zetten.
Tenslotte: waar ligt volgens mij de toekomst van Kif Kif? Kif Kif plantte de zaadjes in de verschillende parcoursen die ik aflegde. Het gebruiken en laten horen van mijn stem, het ontwikkelen van een kritische blik, het mobiliseren en informeren van mensen en het voeren van politieke acties en beleidsgesprekken. En die zaadjes moeten jullie blijven planten voor de toekomstige generaties en jonge activisten die staan te springen om dingen te leren en te doen.
Tegelijkertijd liggen de kaarten nu anders, of althans ligt de ruimte om te leren en te doen onder vuur. Zomaar je stem laten horen is niet zo vanzelfsprekend meer. De aanvallen en online haat op jonge mensen met een migratieachtergrond met een mening is een dagelijks feit. Kif Kif wordt hier als organisatie zelf ook mee geconfronteerd. Heel wat organisaties en zelfs politieke partijen van goede wil weten niet hoe ze zich hier tegen kunnen wapenen of ertegen optreden. De voorbije maanden zijn er helaas genoeg voorbeelden op te sommen. Kif Kif moet zich hiertegen verdedigen en tegelijkertijd zoeken naar de handvatten om deze psychologische terreur een halt toe te roepen. Het is ook een appèl aan andere organisaties om hier werk van te maken en de krachten te bundelen. En laat dat net iets zijn waar Kif Kif de voorbije jaren in uitblonk.
Gelukkige verjaardag en op naar de 50!
Over de auteur:
Jihad Van Puymbroeck is communicatiestrateeg, gespecialiseerd in impact en inclusie met een hart voor social profit en media. In 2013 deed ze als stagiair bij Kif Kif haar eerste ervaringen op in het antiracistisch middenveld. Nu is ze co-voorzitter van Hand In Hand Tegen Racisme.
