Label: recensie

Sinds de eeuwwisseling is de opkomst van extreemrechts niet meer weg te denken uit het publiek debat in Europa. Europa verandert en extreemrechts doet dat ook. Waar deze politieke stroming twintig jaar geleden aan de marge stond, is ze vandaag een niet te onderschatten politieke kracht die het centrum naar rechts trekt. Er zijn de afgelopen jaren veel boeken over verschillende vormen van extreemrechtse politiek verschenen. Ik kies er vijf uit die volgens mij de lezer een coherent beeld kunnen geven van deze politieke stroming.

De roep om meer dialoog en verbinding klinkt luid. Maar weinigen zetten dat om in concrete daden. Het wij-zij denken doorbreken vraagt immers veel durf en doorzetting. Het lijkt slechts een kwestie van een beetje openheid, maar wie werkelijk meer over ‘de ander’ wil weten, zal ook zichzelf in vraag moeten stellen. Want enkel wanneer je in de diepte graaft, kan je schatten vinden. Enis Odaci en Herman Koetsveld leveren daarvan het bewijs in hun nieuwe boek.

“Laat ons onze boeken en pennen oppakken. Ze zijn onze krachtigste wapens. Eén kind, één leraar, één boek en één pen kunnen de wereld veranderen.” Deze gevleugelde woorden werden uitgesproken door de Pakistaanse activist Malala Yousafzai, toen ze in 2013 voor de Verenigde Naties getuigde. Ze was nog maar zestien.

In het Archief van verloren kinderen zoekt Valeria Luiselli een nieuw soort realisme op waarin ze haar research rond migratie verwerkt. Floris Cavyn maakt duidelijk hoe ze doorheen haar verhaal ook antwoorden wil bieden op hedendaagse vraagstukken.

In Race nemen een zwarte en een witte advocaat de verdediging op van een rijke, witte man. Hij wordt ervan beschuldigd een zwarte vrouw te hebben verkracht. En dan is er nog de zwarte stagiaire-advocate die haar eigen ideeën heeft over de beschuldigde. Race wil ons een les leren, maar leent een vlammend onderwerp als racisme zich daartoe?

Superdiversiteit is geen trend maar een feit in onze hedendaagse maatschappij. Superdiversiteit in de samenleving vertaalt zich logischerwijs ook in superdiversiteit bij de consument. Dit resulteert dus ook in een diversifiëring van het consumptiepatroon. De hedendaagse consument valt steeds vaker buiten de kant en klare categorieën van verouderde marketingstrategieën. Daarom is een nieuwe aanpak vereist, want ook deze diverse groep van consumenten is een bron van inkomsten.

Liu maakt een intiem portret van zijn wereld. In een tijd waarin privacy wankelt, ontbloot hij zijn vrienden en familieleden voor de camera. Maar Liu stelt zich even kwetsbaar op als de anderen. Minding the Gap zou pijn als spektakel zijn als Liu zelf niet zo openhartig was over zichzelf. Hij is eerlijk en de beweegredenen achter deze registratie zijn legitiem. Maar achter deze film schuilt ook een hele filmindustrie en daar wringt wel het schoentje.

In haar pas verschenen boek Racisme: Over wonden en veerkracht pleit Naima Charkaoui voor meer slachtoffercultuur. We moeten racisme blijven aanklagen, maar het valt haar op dat we het nooit over de ondersteuning van de slachtoffers hebben. Ze reikt handvatten aan om met de gevolgen om te gaan en focust op weerbaarheid en veerkracht.

Een fragment uit de inleiding.

Op 28 maart organiseren De Roma, Amnesty International, Uit De Marge en Kif Kif een interactieve avond rond etnisch profileren. Tijdens deze avond wordt ook Verdacht vertoond, een film met getuigenissen over de impact van etnisch profileren.

Een waarheidsgetrouwe film maken over de voormalige Amerikaanse Vice-president Dick Cheney is niet vanzelfsprekend. Daar waren de makers van Vice zich ook terdege van bewust. De film opent dan ook met een verantwoording: “This is a true story. Or at least as true as it can be, given that Dick Cheney is the most secretive politician in history… But we did our fucking best.”